İsrail-İran arasındaki gerilim 'ateşkeş' açıklamalarının ardından da devam etti. ABD Başkanı Donald Trump tekrar devreye girdi. İşte günün özeti:
SAAT: 06.08 - TRUMP ATEŞKESİ AÇIKLADI
ABD Başkanı Donald Trump, sosyal medya uygulaması Truth'da saat 06:08'de yayımladığı gönderiyle ateşkesin yürürlüğe girdiğini açıkladı. Söylediği ateşkesin başlamasından 2,5 saat sonra İsrail, İran'dan füze fırlatmaları tespit ettiğini duyurdu. İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, ülkenin ordusuna, İran'ın İsrail ile ateşkesi ihlal ettiğini söylediğini, buna karşı güçlü bir şekilde karşılık vermeleri emrini verdiğini söyledi.
SAAT: 08.35 - KATZ: OPERASYON HEDEFİNE ULAŞTI
Katz'ın açıklaması, İsrail hükümetinin İran ile yaklaşık iki haftalık doğrudan askeri çatışmanın ardından ABD'nin arabuluculuğunda bir ateşkes teklifini kabul ettiğine dair raporları doğrulamasının ardından geldi. Açıklamada, İsrail'in operasyonun tüm hedeflerine ulaştığı ve "kendisinden kaynaklanan ikili acil varoluşsal tehdidi (hem nükleer hem de balistik füze alanlarında) ortadan kaldırdığı" belirtildi. İran, ABD Başkanı Donald Trump'ın ateşkes ilan etmesi ve İsrail'in İran'ı suçlamasının ardından İran ordusunun genelkurmayı "son birkaç saatte İran'dan işgal altındaki topraklara (İsrail) füze fırlatıldığını reddetti". SAAT 09.00 -İRAN: İSRAİL SALDIRDI İran ayrıca İsrail'i ateşkesi ihlal etmekle suçladı. İran'ın Khatam al-Anbiya merkezi askeri karargahının sözcüsü, İsrail'in yerel saatle 09:00'a kadar üç aşamalı olarak İran'a saldırdığını söyledi. İran devlet televizyonu da yerel saatle 07:30'da İran'da ateşkes yapılacağını duyurdu ancak İsrail'i bu saatten sonra da saldırılar düzenlemekle suçladı.
SAAT: 11.55 TRUMP'TAN BOMBA ATMAYIN UYARISI
Donald Trump, İsrail ve İran'ın kendisinin arabuluculuğunda imzalanan ateşkesi ihlal ettiğini açıklamasının hemen ardından, İsrail'i İran'a daha fazla bomba atmamaları konusunda uyardı. Truth Social'da yaptığı paylaşımda şunları söyledi: "İSRAİL. O BOMBALARI ATMAYIN. YAPARSANIZ BU BÜYÜK BİR İHLALDİR. PİLOTLARINIZI HEMEN EVE GÖTÜRÜN! DONALD J. TRUMP, AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ BAŞKANI"
SAAT: 14.11 TRUMP: İSRAİL'DEN DE İRAN'DAN DA MEMNUN DEĞİLİM
Trump: İsrail'den memnun değilim. İran'dan da memnun değilim... Temelde uzun süredir savaşan ve ne yaptıklarını bilmeyen iki ülkeye sahibiz. Bunu anlıyor musunuz?
Lahey'deki NATO zirvesi için hareketinden önce gazetecilere açıklama yapan Trump , İsrail'in anlaşmayı kabul etmesinin hemen ardından "bombaları boşalttığını" söyledi. İran'a ilişkin olarak ülkenin nükleer kapasitesinin tükendiğini ve nükleer programını asla yeniden inşa etmeyeceğini söyledi.Trump, hem İsrail'in hem de İran'ın, kendisinin daha önce ilan ettiği ateşkesi ihlal ettiğini ve her iki ülkeden, özellikle de İsrail'den memnun olmadığını vurguladı.
SAAT: 16:03 - İRAN CUMHURBAŞKANINDAN İHLAL ŞARTI
İran, İsrail'in de şartlara uyması halinde ABD Başkanı Donald Trump'ın ilan ettiği ateşkese uyacağını açıkladı.
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, cumhurbaşkanlığının internet sitesinde yer alan habere göre, bugün Malezya Başbakanı Enver İbrahim ile yaptığı telefon görüşmesinde, "Siyonist rejim ateşkesi ihlal etmezse İran da ihlal etmeyecek" dedi.
SAAT 15:26 - TRUMP: ÇİN İRAN'DAN PETROL ALABİLİR
Donald Trump, Çin'in İran petrolü almaya devam edebileceğini söyledi. Bu açıklama , Washington'ın daha önce ticareti cezalandırmak için uyguladığı yaptırımlardan Tahran'ı kurtarmış gibi görünüyor .
Trump, Lahey'deki NATO zirvesine giderken Truth sosyal platformunda paylaştığı bir gönderide, "Çin artık İran'dan petrol satın almaya devam edebilir . Umarım ABD'den de bol miktarda satın alırlar," diye yazdı.
AFP'nin haberine göre, İran petrolünün başlıca alıcısı olan Çin, ekonomisi uluslararası yaptırımlar nedeniyle zor durumda olan Tahran için hayati bir can simidi görevi görüyor.
SAAT: 16:35 "REJİM DEĞİŞİKLİĞİ GÖRMEK İSTEMİYORUM
ABD Başkanı Donald Trump yaptığı açıklamada, "İran'da rejim değişikliği görmek istemiyorum" dedi.
SAAT 21:00 İSRAİL KISITLAMALARI KALDIRDI
İsrail ordusu iç cephe Komutanlığı İran ile varılan ateşkesin ardından ülke genelinde eğitim, çalışma hayatı ve toplu faaliyetlere getirilen kısıtlamaların kaldırıldığını duyurdu.
SAAT 22:22 ABD, İRAN'IN NÜKLEER PROGRAMINI YOK EDEMEDİ
ABD’de hazırlanan bir istihbarat değerlendirmesine göre, ABD'nin hafta sonu İran'ın üç nükleer tesisine düzenlediği hava saldırılarının, İran'ın nükleer programının temel yapısını yok etmediği, muhtemelen sadece aylarca geriye attığı belirtildi. Konudan bilgisi olan üç kaynak, CNN’e, ABD'nin İran'ın nükleer tesislerine saldırıları konusunda hazırlanan erken bir ABD istihbarat değerlendirmesi hakkında bilgi verdi. Pentagon'un istihbarat kolu Savunma İstihbarat Ajansı tarafından yapılan değerlendirmeye göre, ABD’nin gerçekleştirdiği saldırılarla ilgili erken bulguların, İran'ın nükleer tesislerinin ana bileşenlerini yok etmediği, sadece işlevini aylarca ötelediği belirtildi. Kaynaklar, İran'ın zenginleştirilmiş uranyum stokunun yok edilmediğini ve santrifüjlerin büyük ölçüde "sağlam" olduğunu belirterek, "Dolayısıyla istihbarat değerlendirmesi, ABD'nin bunları en fazla birkaç ay geriye götürdüğü yönünde.” ifadesini kullandı. Beş sayfa olduğu belirtilen ön değerlendirme raporu konusunda New York Times’a konuşan kaynaklar, ABD’li yetkililerin iddia ettiği şekilde İran’ın nükleer tesislerinin yerle bir olmadığını, nükleer çalışmaları en fazla 6 ay geciktirebileceğini kaydetti. Raporda ayrıca ABD’nin saldırılarından önce İran'ın zenginleştirilmiş uranyum stokunun büyük bir kısmını daha korunaklı gizli nükleer tesislere taşımış olabileceği ifade edildi. Söz konusu istihbarat değerlendirmesinin erken bulgular üzerine yapıldığı, yeni bilgiler geldikçe değişebileceği de not edildi.
BEYAZ SARAY'DAN AÇIKLAMA
Öte yandan, Beyaz Saray'dan CNN’e yapılan açıklamada, değerlendirmenin varlığını kabul etmekle birlikte buna katılmadıkları belirtildi. Beyaz Saray Basın Sözcüsü Karoline Leavitt, söz konusu değerlendirmenin "tamamen yanlış" olduğunu ve bunun sızdırılmasının "Başkan Trump'ı küçük düşürmeyi" amaçladığını savundu. Leavitt, "Herkes, hedeflerine mükemmel bir şekilde atılan 14 tane 13 tonluk bombanın ne yapacağını bilir, tamamen yok etmek." ifadelerini paylaştı. ABD Başkanı Donald Trump, 21 Haziran'da ABD B-2 uçaklarının İran'ın Fordo, Natanz ve İsfahan nükleer tesislerine hava saldırısı düzenlediğini duyurmuş, saldırıların İran'ın nükleer zenginleştirme tesislerini "tamamen ve bütünüyle yok ettiğini" öne sürmüştü.
SAAT 23:41 ABD'DEN ATEŞKES SÜRECİ İLE İLGİLİ YENİ AÇIKLAMA
ABD Dışişleri Bakanlığı, Başkan Donald Trump aracılığıyla varılan İran ve İsrail'in ateşkes sürecinin devam edeceğine duyulan "inancı" vurguladı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tammy Bruce, günlük basın toplantısında, Orta Doğu'daki gelişmelerle ilgili gazetecilerin sorularını cevapladı. Bruce, "Başkan (Trump), başından beri diplomasinin savaşları durdurabileceğine, inanmamız gereken şeyin bu olduğuna inandı. Buna yaslandı ve (süreç) işliyor." ifadelerine yer verdi. "Saatler önce" İsrail ve İran arasında misillemelerin devam ettiğine işaret eden Bruce, ateşkes sürecine geçilmesiyle birlikte "işlerin yoluna girdiğini ve o bölgede sessizliğin hakim olduğunu" söyledi.
SAAT 23:48: YENİLMEZLİK EFSANESİ YERLEBİR EDİLDİ
Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan yaptığı açıklamada, "Siyonist rejimin ve müttefiklerinin yenilmezlik efsanesinin yerle bir edilmesi, işgal altındaki topraklardaki stratejik merkezlerin ağır tahribatı tüm dünyaya şu mesajı verdi: Büyük İran’a karşı maceracılığın bedeli çok ağırdır" dedi.
SAAT 23:49 İSRAİL: 2 İRAN İHA'SI DÜŞÜRDÜK
İsrail'den İran ile ilgili yeni bir açıklama geldi: 2 İran İHA'sı düşürdük.
SAAT 00:04 NETANYAHU: İRAN NÜKLEER SİLAHA SAHİP OLMAYACAK
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ateşkesle son bulan saldırılarında İran'ın nükleer programına son verdiklerini iddia etti. Netanyahu, X sosyal medya hesabından paylaştığı video mesajda, sabah saatlerinde yürürlüğe giren ateşkesle son bulan İran'a saldırılarına ilişkin açıklamalarda bulundu. İran'a nükleer programını sürdürmesi halinde tekrar saldıracakları tehdidinde bulunan Netanyahu, "İran nükleer silaha sahip olmayacak." ifadesini kullandı. ABD'nin İran'a saldırısını İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer ile birlikte yürüttüğü diplomatik çabanın meyvesi olarak nitelendiren Netanyahu, ABD Başkanı Donald Trump'a İsrail'e desteği için teşekkür etti. Netanyahu, Trump'ın İsrail'in ateşkesi ihlal ederek İran'a saldırmasına bulunmasına sert tepki göstermesine ilişkin bir yorum yapmadı.
SAAT 01:21 'DİPLOMASİYE HER ZAMANKİNDEN DAHA YAKINIZ'
İran'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Amir Said İravani, İsrail ve ABD'nin İran’ı sözde "koşulsuz teslimiyete zorlayacağı" ve nükleer programından tamamen vazgeçireceği yönündeki beklentilerinin başarısız olduğunu belirterek, "Bugün diplomasiye her zamankinden daha yakınız." açıklamasında bulundu.
