Shenzhou Uzay Biyoteknoloji Grubu ile Pekin Uzay Aracı Sistem Mühendisliği Enstitüsü tarafından yürütülen araştırmada, “Niallia tiangongensis” adı verilen bu yeni türün, uzun süreli uzay görevlerinde astronot sağlığını korumada ve uzay aracı sistemlerinin verimli çalışmasında önemli bir rol oynayabileceği ifade ediliyor.
ÖRNEKLER SHENZHOU-15 GÖREVİYLE TOPLANDI
Mayıs 2023’te Shenzhou-15 mürettebatı tarafından toplanan örnekler, Çin Uzay İstasyonu Yerleşim Alanı Mikrobiyom Programı’nın bir parçası olarak alındı. Bu araştırmalar sonucunda, Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan farklı bir mikrobiyal yaşam çeşitliliği ortaya kondu.
BİR DÜNYALI KUZEN: NİALLİA CİRCULANS
Yeni keşfedilen tür, daha önce Bacillus ailesine dahil edilen ve son yıllarda Niallia cinsi altında yeniden sınıflandırılan, toprakta yaşayan “Niallia circulans” adlı bakterinin yakın bir akrabası olarak tanımlanıyor. Bacillus türleri gibi bu mikroorganizmalar da hayatta kalmak için zor zamanlarda dayanıklı spor formları geliştiriyor.
Niallia tiangongensis’in uzayda mı evrim geçirdiği yoksa bu özelliklerle mi geldiği henüz kesin değil. Ancak spor formunda istasyona taşınmış olması ihtimali üzerinde duruluyor.
JELATİNİ PARÇALAMA YETENEĞİYLE DİKKAT ÇEKİYOR
Yayımlanan genetik analizlere göre, bu bakterinin azot ve karbon kaynağı olarak jelatini parçalama gibi benzersiz bir yeteneği bulunuyor. Bu özellik, kendini korumak için biyofilm tabakası oluştururken oldukça işe yarıyor. Ancak dikkat çeken bir başka detay ise; akrabalarının tükettiği bazı enerji kaynaklarını kullanma yeteneğini kaybetmiş olması.
YÖRÜNGEDE YAŞAMA UYUM SAĞLAYAN MİKROPLAR
Bu keşif, yalnızca Niallia türlerinin çeşitliliğini değil, aynı zamanda bazı bakterilerin Dünya yörüngesindeki yaşam alanlarında ne kadar hızlı ve etkili şekilde adapte olabileceğini de gözler önüne seriyor. Benzer şekilde, NASA’nın Mars Phoenix görevi için kullanılan steril laboratuvarlarda bile 26 yeni türe ait mikroplar tespit edilmişti.
STERİL KOŞULLAR BİLE ENGEL OLAMIYOR
Yapılan bir diğer araştırma, bu bakterilerin görünüşte steril ortamlarda bile hayatta kalabildiğini ve DNA onarımı gibi özel genetik mekanizmalar sayesinde toksik maddelere karşı direnç geliştirebildiğini ortaya koydu.
UZAYDAKİ MİKROPLARI TANIMAK HAYATİ ÖNEMDE
Mikropların uzay koşullarına nasıl adapte olduklarını anlamak, ileride alınacak önlemler açısından büyük önem taşıyor. Bu mikroorganizmaların varlığını tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmasa da, davranışlarını önceden tahmin edebilmek gelecekteki görevlerin güvenliği için kritik olabilir.
NİALLİA TİANGONGENSİS SAĞLIK RİSKİ OLUŞTURABİLİR Mİ?
Yeni keşfedilen bakterinin astronotlar için doğrudan bir sağlık riski oluşturup oluşturmadığı henüz netleşmiş değil. Ancak kuzeni olan Niallia circulans’ın bağışıklık sistemi zayıflamış bireylerde sepsise yol açabileceği ve jelatini parçalayabilme özelliği göz önüne alındığında, potansiyel tehditlerin ciddiyetle ele alınması gerektiği belirtiliyor.
GELECEK GÖREVLERDE MİKROPLARLA ORTAK YAŞAM
Ay ve ötesine yapılacak uzay görevleri planlanırken, bu görevlerde bizi yalnız bırakmayacak olan mikroskobik yolcuların da nasıl bir uyum içinde yaşayacaklarını bilmek, artık her zamankinden daha önemli hale gelmiş durumda.
