Stanford Üniversitesi’ndeki araştırmacılar çığır açan bir bulguya imza attı. NTV'deki habere göre araştırmacılar insanların içlerinde sessizce yaptıkları iç konuşmalara ait beyin aktivitelerini ilk kez net biçimde tanımlayıp yüzde 74’e varan doğrulukla çözdü.
14 Ağustos 2025 tarihinde Cell dergisinde yayımlanan bulgular, konuşma yetisini kaybetmiş kişilerin yalnızca düşünerek iletişim kurmasını sağlayabilecek beyin-bilgisayar arayüzleri (BCI) için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Araştırma ekipleri konuşma girişimi yerine yalnızca “düşünerek konuşma”nın da çözümlenip çözümlenemeyeceğini test etti.
Yapılan deneylerde ALS veya beyin sapı felci nedeniyle felçli dört gönüllünün motor korteksine yerleştirilen mikroelektrotlarla, deneklerden ya belirli kelimeleri sesli söylemeye çalışmaları ya da yalnızca hayal etmeleri istendi. Sonuçta, iki durumda da beyin aktivitelerinin benzer bölgelerde oluştuğu, ancak iç konuşmada sinyal gücünün daha zayıf olduğu görüldü.
YAPAY ZEKA KULLANILDI
Yapay zeka modelleriyle eğitilen sistem, 125 bin kelimelik bir kelime dağarcığından hayali cümleleri yüzde 74 doğrulukla çözebildi. Ayrıca, katılımcıların talimat verilmeden düşündüğü bazı kelime ve sayılar da tespit edildi. Güvenlik için, yalnızca kullanıcı belirli bir şifre kelimeyi düşündüğünde devreye giren bir mekanizma geliştirildi. Örneğin, “chitty chitty bang bang” ifadesiyle sistemin kilidi açıldığında, şifre tanıma oranı yüzde 98’in üzerine çıktı.
Araştırmacılar, şu anki sistemlerin serbest biçimli iç konuşmayı hatasız çözümleyemediğini ancak daha gelişmiş sensörler ve algoritmalarla bunun mümkün olabileceğini belirtiyor.
Çalışmanın kıdemli yazarı Frank Willett, “Bu gelişme, konuşma BCI’larının bir gün günlük konuşma kadar akıcı ve doğal iletişim sağlayabileceğine dair umut veriyor” açıklamasında bulundu.
