Güney Asya’nın en güzel ülkelerinden olan Sri Lanka tarihinin en büyük ekonomik kriziyle karşı karşıya. %50’u bulan enflasyon ve bunun akabinde ortaya çıkan elektrik kesintileri ülkede hayatı sekteye uğratmış durumda. Çıkan olaylar sonucu birçok devlet adamı görevini bıraksa da kriz kısa sürede bitecek gibi durmuyor.

Sri Lanka’daki bu ekonomik krizin çay tiryakilerini etkileyen farklı bir yönü de var: Seylan Çayı fiyatlarının aşırı şekilde yükselmesi. Sri Lanka’daki bu kriz Seylan Çayı fiyatlarını nasıl etkiliyor? Dünyanın en büyük çay üreticilerinden olan Sri Lanka ürettiği çayın büyük bir kısmını Avrupa ülkelerine ihraç eden bir ülke. Şiddetli bir ekonomik krizle boğuşan Sri Lanka, küresel çay pazarında önemli bir oyuncu, özellikle Covid 19’dan sonra zor şartlarda çay ihraç ediyorlar. Sri Lanka’dan en fazla çay ihraç eden firmalardan biri olan Goran Tee firmasının Avrupa Satış ve Pazarlamadan sorumlu Genel Müdür Yardımcısı ve Türkiye Genel Müdürü Adem Aydın, “Şüphesiz Sri Lanka ile yapılan ticari koşullar zorlaştı ve bu uzun sürecek gibi duruyor,” dedi. Aydın, neredeyse son 10 yıldır çay fiyatları hiç artmamıştı. Sri Lanka’da durum böyle devam ederse Seylan çayının fiyatlarının daha da yükseleceğini ve kaliteli çaya ulaşmanın her geçen gün daha da zorlaşacağını söyledi. Ekonomistler Sri Lanka krizinin sebeplerini birçok sebebe bağlıyor; Başta iç yatırım olarak ülkenin Çin’e aşırı bağımlı olması ve dış borçların çokluğu bu krizin en önemli sebeplerinden görülüyor. Ülkenin asker kökenli ailelerce yönetilmesi, Pandemi dönemi turizm gelirlerinin olmaması ve Rusya’nın Ukrayna’yı işgali bütün bu krizin doğmasına etken diğer etkenler. İklim değişikliği ve COVID-19 etkisi de çok fazla Adem Aydın, sorunun başlangıcını pandemi öncesine götürüyor. “Covid-19’dan önce kötü hava koşulları nedeniyle üretimin azalmasıyla ilgili endişeler vardı.  Sri Lanka, 2019'un sonundan ilkbaharın başlarına kadar süren alışılmadık derecede uzun bir kurak mevsim yaşadı. Fiyatlar zaten yükselmeye başlamıştı. COVİD 19 döneminde turizme uygulanan kısıtlamalar ve çay üreticilerinin bahçelere gidememesi zaten Seylan çayı fiyatlarını arttırmıştı. Gıdaya erişimin her geçen gün zorlaştığı dünyada Sri Lanka’daki yaşanan bu iç olaylarla birlikte Seylan Çayı fiyatları zirve yapmış durumda.” Konteyner fiyatları bütün dünyada katlandı Globalleşen dünyada Çin’in konteyner egemenliği bütün dünyada gıdaya erişimi zorlaştırıyor. Öyle ki parasını verseniz bile ürününüzü taşıtmak için konteyner bulmak büyük mesele. Adem Aydın, Seylan Çayı fiyatlarının artmasını konteyner sıkıntılarına da bağlıyor. “Ülke yeterli akaryakıt ve gaz satın alamazken, halk da temel ihtiyaçlardan mahrum. Haliyle üretim de zorlaşıyor ve fiyatlar katlanıyor. Sadece üretim değil nakliye de bu fiyatların artmasına sebep oluyor. Pandemi ile birlikte konteyner fiyatları 3.000 dolarlardan yaklaşık 17.000 dolarlara kadar çıkmış durumda. Biz Mevlana Çay olarak ürünlerimizi Sri Lanka’dan Almanya Berlin’de bulunan fabrikamıza getirdiğimiz her nakliye konteyneri için 1 birim ücret öderken şu anda 5 birime çıktı bu ücret. Aradaki fark çok yüksek ve son kriz ile birlikte üreticiye ulaşmak için maddi ve manevi daha fazla gayret göstermemiz gerekiyor. Umarız kısa sürede bu kriz biter ve eski fiyatlarımıza geri döneriz.” Çay kalitesinden ödün vermeden Avrupa Standartlarında Paketleme Aydın’a göre; Mevlana Çay kalite standartlarından bu zorlu ekonomik şartlara rağmen asla taviz vermiyor. Kaliteli Seylan Çayını bir misyon edinen Goran Tee standartları tutturmak için zorlu şartlarda, Made In Germany kalitesiyle Seylan çayını çay severlerle buluşturmaya devam edecek.