Cerrahlar, 71 yaşındaki hastanın karaciğerinin sağ lobunda greyfurt büyüklüğünde bir tümör tespit etti. Tümörlü bölge çıkarıldıktan sonra, genetiği değiştirilmiş domuzdan alınan karaciğer dokusu hastanın sol lobuna nakledildi. Nakledilen doku safra üretip pıhtılaşma faktörlerini sentezleyerek işlev gösterdi. Üstelik hastanın bağışıklık sistemi bu organı reddetmedi.
38 GÜN SONRA ÇIKARILDI
Ancak nakilden 38 gün sonra komplikasyonlar gelişince domuz karaciğeri vücuttan çıkarıldı. İleri evre karaciğer kanseri ve sirozu bulunan hasta, yaklaşık beş buçuk ay sonra hayatını kaybetti. Bilim insanları, hastanın sağlık durumu nedeniyle Çin’de insan donör organı nakline uygun görülmediğini belirtti.
“TARİHİ BİR KLİNİK DÖNÜM NOKTASI”
Çalışmaya eşlik eden değerlendirmede, derginin editörlerinden Prof. Heiner Wedemeyer bu operasyonu “tarihi bir dönüm noktası” olarak nitelendirdi. Wedemeyer, bu tek vakayla büyük sonuçlara varılamayacağını vurgulasa da, “Karaciğer nakli çağında yeni bir dönem başladı” ifadesini kullandı.
Harvard Tıp Fakültesi’nden cerrah Dr. Heidi Yeh de Çinli meslektaşlarını “cesur” olarak tanımlayarak, “Bu gerçekten çığır açan bir gelişme. Genetiği değiştirilmiş bir domuzun karaciğeri bir ay boyunca insanda işlev gördü ve hasta bu süreyi iyi atlattı” dedi.
ORGAN KITLIĞINA YENİ UMUT
Çinli bilim insanlarının bu çalışması, ülkenin genetiği değiştirilmiş hayvan organlarını insan tedavisinde kullanma hedefinde ne kadar hızlı ilerlediğini ortaya koydu. Ülkede yalnızca 2022 yılında 300 binden fazla kişi karaciğer yetmezliğine girdi ancak aynı yıl sadece 6 bin kişi insan donörlerden karaciğer nakli alabildi.
Araştırma ekibinin lideri Anhui Tıp Üniversitesi’nden Dr. Beicheng Sun, nakledilen organın geçici olarak tasarlandığını ve vücutta kalıcı olmasının hiçbir zaman planlanmadığını söyledi. Sun, “Amacım karaciğerin kendini onarana kadar bu domuz organının köprü görevi görmesiydi” dedi.
DOMUZ ORGANLARI TIBBIN YENİ YÖNÜ OLABİLİR
Uzmanlar, domuz organlarının kısa süreli “köprü nakil” olarak kullanılması halinde, hastalara insan donör bulunana kadar hayatta kalma şansı tanınabileceğini belirtiyor.
ABD’de daha önce genetiği değiştirilmiş domuzlardan alınan kalp ve böbrekler bazı hastalara başarıyla nakledilmişti. Ancak karaciğer, yapısal olarak çok daha karmaşık olduğu için bu alandaki ilk başarılı adım Çin’den geldi.
Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), benzer bir tedaviyi klinik denemeler kapsamında onayladı. Denemelerde, genetiği değiştirilmiş bir domuzun karaciğerinin, hastanın kanını vücut dışında temizlemesi planlanıyor. Bu yöntemin de kalıcı bir çözüm değil, nakil bekleyen hastalar için geçici bir “köprü tedavisi” olması hedefleniyor.
