İsrail'in başlattığı saldırılar devam ediyor. Peş peşe Tahran, Tebriz, Şiraz kentleri ile çeşitli bölgelerdeki askeri ve nükleer altyapılar hedef alındı. İran devlet televizyonu, saldırıların Tahran, Natanz, Tabriz, Şiraz, Khondab, Khorramabad, Borujerd ve Kermanshah kentlerinde yoğunlaştığını bildirdi. Özellikle Natanz’daki uranyum zenginleştirme tesislerinde büyük patlamalar meydana geldiği ve bölgeden dumanların yükseldiği görüldü. İran Savunma Bakanlığı, saldırılar sırasında hava savunma sistemlerinin aktif hale getirildiğini ve bazı füzelerin engellendiğini duyurdu. Ancak yerel kaynaklar, çok sayıda askeri personelin ve sivilin hayatını kaybettiğini, bazı kritik bilim insanlarının da hedef alındığını bildirdi.
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant yaptığı açıklamada, "İran'ın nükleer kapasitesini felce uğratmak amacıyla gerçekleştirilen bu operasyon, ülkemizin ulusal güvenliğini koruma kararlılığının bir göstergesidir" ifadelerini kullandı.
ÜST DÜZEY İSİMLER ÖLDÜRÜLDÜ
İran, saldırılar sırasında Silahlı Kuvvetler Genelkurmay Başkan Yardımcısı General Reza Khosravi, Devrim Muhafızları'nın nükleer program baş danışmanı Dr. Hamid Mohammadi ve hava kuvvetleri komutanlarından Tuğgeneral Amir Salari’nin hayatını kaybettiğini doğruladı. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), saldırının ardından yaptığı resmi açıklamada, İran’ın nükleer silah geliştirme sürecinde kritik rol oynayan bazı isimlerin etkisiz hale getirildiğini bildirdi.
Reuters, en az 20 üst düzey askeri lider öldüğünü bildirdi. O isimler şöyle:
Tuğgeneral Hossein Salami – Devrim Muhafızları Komutanı
Tuğgeneral Muhammed Bakıri – Genelkurmay Başkanı ve Silahlı Kuvvetler İkinci Komutanı
Tümgeneral Gholam Ali Rashid – Khatam-al Anbiya Komutanı, Genelkurmay İkinci Başkanı
Brig. Gen. Amir Ali Hajizadeh – Devrim Muhafızları Havacılık Birliği Komutanı
Ayrıca, nükleer programın önde gelen danışmanları Ali Shamkhani ve 'altı' bilim insanı öldürüldü
YENİ ATAMALAR
İsrail, İran'da kritik bölgeleri vurdu. İsrail'in yaptığı saldırıda İran'da üst düzey isimler öldürüldü. İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney öldürülen komutanların yerine yeni atamalar yaptı.
Tuğgeneral Muhammed Pakpur, İran Devrim Muhafızları'nın yeni komutanı olarak atandı. İran İslam Cumhuriyeti’nin yurtdışındaki askeri faaliyetlerinin başlıca aktörü olarak bilinen IRGC, düzenli ordudan ayrı faaliyet gösteriyor. Pakpur, İsrail tarafından öldürülen Hüseyin Salami’nin yerine geçti. İran Devrim Muhafızları Ordusu tarafından sabah saatlerinde yapılan paylaşımda Salami'nin yerine geçici olarak Tuğeneral Ahmad Vahidi'nin getirildiğini duyurulmuştu.
Hamaney ayrıca, Silahlı Kuvvetler Genelkurmay Başkanlığı görevine Tümgeneral Abdürrahim Musevi’yi atadı. Musevi, yine Cuma günü öldürülen General Muhammed Bakıri’nin yerine geçti.
Öte yandan, Tümgeneral Ali Şadmani de Devrim Muhafızları ile düzenli ordu arasındaki koordinasyonu sağlayan Hatemu’l-Enbiya Merkez Karargâhı’nın başına, Korgeneral Gulam Ali Reşid’in yerine atandı.
İSRAİL HAVALİMANINI VURDU
İsrail'in İran'ın batısındaki Mehrabad Havalimanı yakınlarını vurduğu bildirildi.
BİR NÜKLEER SANTRAL DAHA HEDEF ALINDI
İsrail'in İran'a yönelik saldırılarında İsfahan'daki Şehit Reisi Nükleer Enerji Santrali'nin hedef alındığı, herhangi bir nükleer sızıntının olmadığı açıklandı.
"HAMANEY'E SALDIRILMAYACAK"
İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Tzachi Hanegbi, başlattıkları saldırılarda İran lideri Ayetullah Ali Hamaney ve üst düzey siyasi isimleri hedef almayacaklarını belirtti.
NYT: HAMANEY'İN EVİ VE BAŞKANLIK OFİSİNE SALDIRI
ABD Merkezli basın kuruluşu New York Times, İran'ın dini lideri Hamaney'in evi ve başkanlık ofisine İsrail tarafından saldırı düzenlendiğini iddia etti.
İSRAİL SALDIRILARA TEKRAR BAŞLADI
İsrail Savunma Kuvvetleri’nin (IDF), sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, İran'a yönelik hava saldırılarının yeniden başlatıldığı belirtildi.
"OPERASYONUN ZİRVESİNDEYİZ"
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran'a düzenlenen saldırıyla ilgili şunları söyledi:
"İran'ın gururlu halkına, Tarihin en büyük askeri operasyonlarından birinin, Rising Lion Harekatı'nın ortasındayız. Yaklaşık 50 yıldır size zulmeden İslam rejimi, ülkemiz İsrail Devleti'ni yok etmekle tehdit ediyor. İsrail'in operasyonunun amacı, İslam rejiminin bize yönelik nükleer ve balistik füze tehdidini engellemektir.
Biz hedefimize ulaşırken sizin de özgürlüğünüze kavuşmanızın yolunu açıyoruz. Son 24 saatte üst düzey askeri komutanları, kıdemli nükleer bilim insanlarını, İslam rejiminin en önemli zenginleştirme tesisini ve balistik füze cephaneliğinin büyük bir bölümünü ortadan kaldırdık. Daha fazlası yolda. Rejim kendilerine neyin isabet ettiğini, neyin isabet edeceğini bilmiyor. Hiçbir zaman bu kadar zayıf olmamıştı. Bu, ayağa kalkıp sesinizi duyurmanız için bir fırsat."
İRAN 2 İSRAİL UÇAĞINI DÜŞÜRDÜ
İran ordusu, ülkeye hava saldırısında bulunan 2 İsrail uçağının düşürüldüğünü duyurdu. İran ordusu tarafından yapılan açıklamada, ülkeye hava saldırılarında bulunan 2 İsrail savaş uçağının düşürüldüğü belirtildi. Öte yandan Kum kentinde de İsrail’e ait bir insansız hava aracının (İHA) düşürüldüğü bilgisi verildi.
İSRAİL YALANLADI
İsrail ordusu, İran'ın 2 İsrail uçağını düşürdüğüne ilişkin haberlerin gerçeği yansıtmadığını savundu.
"CEHENNEMİN KAPILARI AÇILACAK"
İsrail'in saldırılarında öldürülen İran Devrim Muhafızları Ordusu Komutanı Hüseyin Salami'nin yerine Tümgeneral Muhammed Pakpour atandı. Pakpour ilk açıklamasında, "Cehennemin kapıları yakında açılacak" diyerek İsrail'i tehdit etti.
İRAN İSRAİL'İ VURDU
İsrail ordu sözcülüğünden yapılan açıklamaya göre, İran'dan İsrail'e doğru füzeler ateşlendi. Hava savunma sistemlerinin füzeleri önlemeye çalıştığına dikkat çekilen açıklamada, İsrail vatandaşlarına sığınaklarda kalmaları çağrısı yapıldı. Ayrıca, İsrail'deki cep telefonlarında uyarı alarmları çalarak, "sığınaklara gidilmesi" talimatı gönderildi.
İRAN'DAN MİSİLLEME
İsrail'in saldırısına İran'dan da karşılık geldi. İran Devrim Muhafızları, İsrail’in güneyine yönelik 100’den fazla insansız hava aracı ve seyir füzesi gönderdi. İsrail hava savunma sistemleri büyük bir kısmını engelledi, ancak Negev bölgesinde bazı askeri noktaların vurulduğu, küçük çaplı yangınlar çıktığı bildirildi.
Tahran yönetimi, saldırıların "sadece bir başlangıç" olduğunu vurgulayarak, "bölgesel caydırıcılığın yeniden tesis edilmesi için daha sert yanıtların sırada olduğunu" açıkladı.
İSRAİL MİSİLLEMEYE KARŞILIK VERDİ
İran’ın saldırısından hemen sonra, İsrail yeni bir hava harekâtıyla İran’a yeniden hava saldırısı düzenledi. İsrail’in ikinci dalga saldırısında ise özellikle Natanz ve Tahran çevresindeki nükleer ve askeri tesislere yeniden odaklandığı belirtildi.
Bu saldırıda Tebriz Havalimanı çevresi de vuruldu; bölgede yeniden patlamalar ve duman yükseldi.
İRAN MEDYASI: 78 KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ
İran medyası, İsrail'in düzenlediği saldırılar sonucunda 78 kişinin hayatını kaybettiğini, 329 kişinin ise yaralandığını bildirdi.
İRAN VE BM'DEN ACİL GÜVENLİK ÇAĞRISI
BM Güvenlik Konseyi acil toplantı çağrısı yaparken, Avrupa Birliği ve Çin taraflara itidal çağrısında bulundu. ABD ise İsrail’in “kendini savunma hakkı” olduğunu yinelemekle birlikte, operasyonlara doğrudan katılmadığını vurguladı.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, BM'ye gönderdiği mektupta İsrail'in saldırısını "savaş ilanı" olarak tanımladı ve BM Güvenlik Konseyi‘ni (BMGK) derhal bu konuyu ele almaya çağırdı.
PEZEŞKİYAN'DAN İLK AÇIKLAMA
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, İsrail’in geniş kapsamlı hava saldırısı sonrasında yaptığı ilk açıklamada, ülkesinin siyasi ve askeri liderliğine güvenin tam olduğunu vurguladı.
Pezeşkiyan açıklamada, "Bu gece gerçekleşen saldırı, İslam Cumhuriyeti'nin yıllardır dile getirdiği saldırganlık ve suç işlemenin Siyonist rejimin doğasında var olduğu gerçeğini tüm dünyaya kanıtlamaktadır. İran halkı ve yetkilileri bu suç karşısında sessiz kalmayacaktır ve İran İslam Cumhuriyeti'nin güçlü ve meşru tepkisi düşmanı aptalca eyleminden pişman edecektir" ifadelerini kullandı.
TRUMP: ELİMİZDEKİ SİLAHLARIN AYNISI İSRAİL'DE VAR
ABD Başkanı Donald Trump da art arda açıklamalarda bulundu. Trump son açıklamasında, ""İran'a anlaşma yapması için şans verdim. Onlara 'sadece yapmalarını' söyledim ama ne kadar çabalasalar da ne kadar yaklaşsalar da bunu başaramadılar." ifadelerini kullandı. Trump, ABD'nin en gelişmiş ve ölümcül silahları ürettiğini, İsrail'in bunların çoğuna sahip olduğunu ve kullandığını İran'a ilettiğini kaydetti.
NETANYAHU TRUMP, PUTİN VE STARMER İLE GÖRÜŞECEK
İsrail'in İran'a yönelik saldırıları devam ederken İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile görüşmeyi planladığı öğrenildi.
UÇUŞLAR İPTAL EDİLDİ
Saldırı sonrası, bölgedeki hava sahaları hızla kapatıldı. İsrail, İran, Irak ve Ürdün, güvenlik gerekçeleriyle hava sahalarını geçici olarak kapattı. Tahran’daki Imam Humeyni Havalimanı’ndan tüm seferler durduruldu, dönüş uçuşları duraksadı. Tel Aviv-Ben Gurion Havalimanı, seferlere kapatıldı; İsrail bayraklı El Al, Israir, Arkia uçuşlarını erteledi veya uçaklarını çıkardı.
Pegasus ve AJet; İran uçuşları 19 Haziran’a, Irak–Ürdün seferleri ise 16–17 Haziran’a kadar durduruldu. Tebriz seferi yapan Pegasus uçağı, hava sahası kapanınca orada mahsur kaldı.
Azerbaycan Hava Yolları (AZAL); 13–14 Haziran’da Tahran, Tel Aviv ve Dubai seferlerini iptal etti. Emirates, Etihad, flydubai, Qatar Airways gibi Orta Doğu carrier’ları, İran, Irak, Ürdün, Lübnan, Suriye ve hatta İsrail seferlerini geçici olarak durdurdu veya rotalarını değiştirdi. Lufthansa, Air France-KLM, KLM ve Aeroflot, İran, Irak, Tel Aviv ve Suriye seferlerini askıya aldı. Air India, New York, Londra, Chicago, Vancouver çıkışlı birçok uçuşunu rotalarını değiştirerek ya da iptal ederek işlemlerini yeniden düzenledi; uçuş iptal ve yönlendirmelerle birlikte yolcular için konaklama ve ücret iadesi sağladı. United ve Delta, New York–Tel Aviv uçuşlarını Atlantik üzerinde geri döndürdü.
PKK'NIN İRAN KOLU PJAK'TAN 'SİLAH BIRAKMA' AÇIKLAMASI
PKK’nın İran kolu olan PJAK, PKK'nın silah bırakma çağrısını desteklediklerini ancak silah bırakmayacaklarını duyurdu. PJAK Eş Başkanı Emir Kerimi, sosyal medyadaki açıklamasında Öcalan'ın çağrısını desteklediklerini vurgulayarak, "Ancak silahlarımızı ‘meşru savunma’ amacıyla korumaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
